Περιεχόμενα

1) Δήμητρα Κόνιαρη: "Ένα τραγούδι για «Καλημέρα..."

2) Μαρία Δημητρακοπούλου: Η φόρμα 

3) Μαρία Δημητρακοπούλου: Η μουσική στη Χαβάη

4) Ξένια Θεοδωρίδου: Αναπνοή, σώμα, έκφραση κατά την ερμηνεία στο πιάνο

5) Hao Huang: Η στάση του σώματος στους πιανίστες

Περιλήψεις:

1) Δήμητρα Κόνιαρη
Ένα τραγούδι για «Καλημέρα...

Το τραγούδι που ακολουθεί είναι γραμμένο πάνω στη μουσική του κανόνα "Frere Jacques". Οι στίχοι του είναι εμπνευσμένοι από ένα αντίστοιχο τραγούδι "Καλημέρας" που γράφτηκε από τα μέλη της Καλλιτεχνικής-Παιδαγωγικής Ομάδας "Ελάτε να Παίξουμε" και τραγουδήθηκε στην 7η Συνάντηση της Ομάδας (Θέρμη, 23-24 Απριλίου 2005) (σ.σ. 7-8). 

2) Μαρία Δημητρακοπούλου
Φόρμα τραγουδιού

Στο παρακάτω σχέδιο μαθήματος παρουσιάζονται βασικά στοιχεία πάνω στην έννοια της φόρμας ενός μουσικού έργου. Ως άσκηση εφαρμογής χρησιμοποιείται το αγαπημένο τραγούδι του κάθε μαθητή-μαθήτριας (σ.σ. 9-10).

3) Μαρία Δημητρακοπούλου
Η μουσική στη Χαβάη

Παρουσιάζονται στοιχεία για τη μουσική της Χαβάης και ένα παραδοσιακό χαβανέζικο τραγούδι. Το τραγούδι αυτό οι μαθητές-μαθήτριες μπορούν να το ερμηνεύσουν με κίνηση, όπως το χορό Χούλα, και να το τραγουδήσουν είτε στα Χαβανέζικα είτε με τους ελληνικούς τίτλους που παρουσιάζονται (σ.σ. 11-14).

4) Ξένια Θεοδωρίδου
Αναπνοή, σώμα, έκφραση κατά την ερμηνεία στο πιάνο

Η διδασκαλία του πιάνου, ειδικότερα η κιναισθητική της πλευρά ως φορέας της μουσικής έκφρασης και προϋπόθεση αισθητής πραγμάτωσης της νοητικής σύλληψης της μουσικής, είναι ένας τομέας της μουσικοπαιδαγωγικής, που προσεγγίζεται ακόμη και από θεωρητικά καταρτισμένους παιδαγωγούς συχνά με πολλές ελλείψεις ή παρερμηνείες, που οφείλονται στην άγνοια θεμελιωδών μεθοδολογικών και ουσιαστικών ζητημάτων σχετικών με αυτήν. Στο άρθρο που ακολουθεί, που για λόγους έκτασης θα δημοσιευθεί σε δύο μέρη και προέκυψε από το υλικό εργαστηρίου που πραγματοποιήθηκε από τη γράφουσα στο 6ο Διεθνές Συνέδριο της Ε.Ε.Μ.Ε (2009), επισημαίνεται, εκκινώντας από τη μουσικοπαιδαγωγική μελέτη «Der musikalische Atem. Atemschulung und Ausdrucksgestaltung in der Musik» (Η μουσική αναπνοή. Εκπαίδευση της αναπνοής και έκφραση στη μουσική) του φαγκοτίστα και μουσικοπαιδαγωγού Wolfgang Rudiger, ο θεμελιώδης ρόλος της αναπνοής ως βάσης όχι μόνο της τεχνικής πλευράς της ερμηνείας, αλλά και κάθε «οργανικής» με την έννοια της συνολικής συμμετοχής, ερμηνευτικής προσέγγισης ανεξαρτήτως αν αφορά φωνητική ή οργανική μουσική. Η σχέση και αλληλεπίδραση της ερμηνείας με την αναπνοή θα εξεταστεί αρχικά από μουσική άποψη, με επιπλέον ιστορική θεμελίωση, και στο δεύτερο μέρος του άρθρου από την άποψη της ιατρικής φυσιολογίας. Με την προϋπόθεση της καλλιέργειας μουσικής αναπνοής κατά τη διδασκαλία θα παρουσιαστεί στη συνέχεια επίσης η «κλασική», αλλά διαχρονικής αξίας μέθοδος εκμάθησης της πιανιστικής τεχνικής της Margit Varro, που προσφέρεται επίσης και για διαθεματική προσέγγιση. Κεντρικό άξονα των μουσικών παραδειγμάτων, που προτείνονται ως εφαρμογές των σχετικών παρατηρήσεων, αποτελούν έργα από την εποχή του μπαρόκ και μετά, τόσο για λόγους που σχετίζονται με το κυρίαρχο ρεπερτόριο που διδάσκεται σήμερα, όσο και για λόγους που αφορούν τη μουσική υφή και το γενικότερο ζητούμενο της «έκφρασης» κατά την ερμηνεία (σ.σ. 15-34).

5) Hao Huang 
Η στάση του σώματος στους πιανίστες
(μετάφραση από τα αγγλικά: Κλειώ Παπαδιά)

Ένα από τα πιο προβληματικά ζητήματα της τεχνικής του πιάνου, παρότι δεν έχει αναλυθεί ακόμη σε βάθος, είναι η στάση του σώματος. Πολύ συχνά οι σπουδαστές πιάνου ξοδεύουν ενέργεια και χρόνο σε μη - παραγωγικές κινήσεις του σώματος. Η ακόλουθη εισήγηση ξεκινά με μια σύντομη αναδρομή σε απόψεις και έργα που αναφέρονται στη στάση του σώματος, συμπεριλαμβανομένων των CPE Bach, Muzio Clementi, Johann Nepomuk Hummel, Ludwig Deppe, Rudolph Mari Breithaupt και Jozsef Gat. Ακολουθεί μια παρουσίαση των βασικών αρχών μιας ορθής, υγιούς στάσης και κατ' επέκταση τρόποι αποφυγής τραυματισμών και εξέλιξης μιας καλής πιανιστικής τεχνικής. Θίγονται επίσης ζητήματα που αφορούν στο ύψος του σκαμπό του πιάνου, την ευθυγράμμιση του κορμού, τη στάση κεφαλιού και αυχένα, τη θέση των ποδιών, των ώμων και του πήχη καθώς και την πλαστικότητα του καρπού. Αναλύονται η τεχνική Alexander και η σημασία της εναλλαγής κίνησης και χαλάρωσης κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης στο πιάνο. Συμπερασματικά, διαπιστώνεται πως μέσα από συνειδητό έλεγχο της στάσης του σώματος ως προς το πιάνο, ο πιανίστας μεταμορφώνεται σταδιακά σε καλλιτέχνη, έτοιμο να δημιουργήσει μουσική (σ.σ. 35-47).

Όλα τα παλαιότερα τεύχη διατίθενται από την Ε.Ε.Μ.Ε. Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε μαζί μας στα τηλ. 6939560404 και 2310858658 ή στην φόρμα επικοινωνίας