Ειδική Έκδοση: Πρακτικά Ημερίδας με τίτλο «Η Διαθεματικότητα στη Μουσική Εκπαίδευση»

Περιεχόμενα:

1) Μυρτώ Βουγιούκα: Η μουσική αγωγή στην εκπαίδευση - Όραμα και πραγματικότητα. (σ.σ. 7-12)

2) Ξανθούλα Παπαπαναγιώτου: Η μουσική του σχολείου μπροστά στις νέες εκπαιδευτικές προκλήσεις. (σ.σ. 13-18)

3) Αθανάσιος Παπαζαρής: Διαθεματικότητα και Μουσική Αγωγή. (σ.σ. 19-26)

4) Ζωή Διονυσίου: Ο εκπαιδευτικός της μουσικής σε διαθεματικές δράσεις. (σ.σ. 27-45)

5) Αγγέλικα Σλάβικ: Λογοτεχνία, Ρυθμός και Έκφραση. (σ.σ. 46-51)

6) Σοφία Αγγελίδου: Μουσική, εικόνα και παιχνίδι. (σ.σ. 52-58)

7) Νίκος Θεοδωρίδης & Χρήστος Ερκέκογλου: Εισήγηση με μορφή εργαστηρίου και θέμα: Διαθεματικές και δημιουργικές εφαρμογές για «Φίλους Μουζικάντηδες».(σ.σ. 59-72) 

8) Αθανασία Χατζηπαντελή, Όλγα Γεωργιάδου & Ελιζάνα Πολλάτου: Διαθεματική Δραστηριότητα: Ο κύκλος του νερού στη φύση. (σ.σ. 74-78) 

Περιλήψεις:

1) Μυρτώ Βουγιούκα
Η μουσική αγωγή στην εκπαίδευση - Όραμα και πραγματικότητα

Το περιεχόμενο της εισήγησης χωρίζεται σε δύο μέρη: Όραμα και Πραγματικότητα. Όραμα, γιατί μ' αυτά ξεκινά η διδακτική καριέρα του καθηγητή Μουσικής και Πραγματικότητα γιατί τελικά η πράξη διαφέρει τελείως από το Όραμα. Ζώντας αυτή την πραγματικότητα, ο καθηγητής Μουσικής οφείλει να υπερπηδήσει όλα τα εμπόδια και να αποδείξει σε όλους (διδάσκοντες, μαθητές, γονείς) ότι το μάθημα της Μουσικής Αγωγής είναι το ίδιο αναγκαίο με όλα τα υπόλοιπα μαθήματα του σχολικού προγράμματος. Μια και δεν υπάρχουν ακόμη μουσικά εγχειρίδια για το Δημοτικό, μπορεί ο καθηγητής Μουσικής, μέσα από τα βιβλία όλων των τάξεων, να διδάξει τα πρώτα βήματα της μουσικής, μουσικές έννοιες και να συνδυάσει τη Μουσική με τα υπόλοιπα μαθήματα (Γλώσσα, Μαθηματικά, Ιστορία, Μελέτη Περιβάλλοντος, Γεωγραφία, Φυσική, Θεατρική Αγωγή, Ελληνική Παράδοση, Φυσική Αγωγή, Ξένες Γλώσσες), δείχνοντας έτσι τη σημαντικότητα της Μουσικής Αγωγής σε όλες τις τάξεις του Δημοτικού.

2) Ξανθούλα Παπαπαναγιώτου
Η μουσική του σχολείου μπροστά στις νέες εκπαιδευτικές προκλήσεις

Η εισαγωγή των νέων διαθεματικών ενιαίων προγραμμάτων σπουδών στην υποχρεωτική εκπαίδευση φέρνει αντιμέτωπο τον εκπαιδευτικό Μουσικής με δυο νέες εκπαιδευτικές προκλήσεις: να ενσωματώσει στη διδασκαλία του τις σύγχρονες προτάσεις για το περιεχόμενο του μαθήματος της Μουσικής και να εφαρμόσει νέες μεθόδους διδασκαλίας. Στην παρουσίαση αυτή, θα απευθύνουμε μια σειρά ερωτημάτων που στοχεύουν να δώσουν σύντομες επεξηγήσεις για τη φιλοσοφία και τη δομή των νέων προγραμμάτων σπουδών και θα αναφερθούμε με συντομία στη συνεργατική μέθοδο διδασκαλίας την οποία κρίνουμε ιδιαίτερα κατάλληλη για την εφαρμογή του νέου αναλυτικού προγράμματος για τη Μουσική.

3) Αθανάσιος Παπαζαρής
Διαθεματικότητα και Μουσική Αγωγή

Το κείμενο που ακολουθεί αποτελεί τη μεταφορά της ομιλίας του εισηγητή από τη μορφή παρουσίασης - power point, σε μορφή κειμένου. Την επιμέλεια της μεταφοράς είχε η Σ.Ε. [Σ.τ.Σ.Ε.]

4) Ζωή Διονυσίου
Ο εκπαιδευτικός της μουσικής σε διαθεματικές δράσεις

Μεγάλο ενδιαφέρον έχει προκύψει τελευταία για τη διαθεματική προσέγγιση στην εκπαιδευτική διαδικασία, κάτι που επηρεάζει ποικιλοτρόπως τη μουσική εκπαίδευση και τον εκπαιδευτικό της μουσικής. Η διαθεματικότητα θεσμοθετήθηκε στη χώρα μας με το Νέο Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγράμματος Σπουδών (Δ.Ε.Π.Π.Σ.), αλλά στους περισσότερους εκπαιδευτικούς δεν ήταν κάτι άγνωστο. Οι συμπράξεις διαφόρων μαθημάτων ή των τεχνών με άλλα μαθήματα στο σχολείο είναι κάτι ήδη δοκιμασμένο και διαδεδομένο, που ποικίλει ανάλογα με τις εμπειρίες και τα ενδιαφέροντα κάθε εκπαιδευτικού. Η σύγχρονη παιδαγωγική βιβλιογραφία πλήθος ερευνών και προτάσεων που αναφέρονται στο σχεδιασμό και την υλοποίηση διαθεματικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων, η πλειοψηφία των οποίων επικυρώνει την τεράστια συμβολή της τέχνης στην αγωγή του παιδιού. Στην παρούσα εισήγηση εστιάζουμε στη διαθεματική προσέγγιση και στο πως μπορεί να επωφεληθεί ο εκπαιδευτικός της μουσικής. Παρουσιάζονται έρευνες και τάσεις της σύγχρονης μουσικής αγωγής στο πλαίσιο της διαθεματικότητας και προτείνονται τρόποι σχεδιασμού και υλοποίησης διαθεματικών δραστηριοτήτων και δράσεων με σκοπό να βοηθήσουν τον εκπαιδευτικό της μουσικής στο έργο του. Ζητούμενο είναι το πώς θα καταφέρει ο εκπαιδευτικός μέσα στον ελάχιστο χρόνο που του δίνεται και κάτω από ομολογουμένως δύσκολες συνθήκες να δώσει μια διευρυμένη προοπτική στο μάθημα της μουσικής, να συμβάλλει τα μέγιστα στην αισθητική καλλιέργεια του μαθητή μέσα από διαθεματικά σχέδια εργασίας και άλλες καινοτόμες δράσεις στην εκπαίδευση.

5) Αγγέλικα Σλάβικ
Λογοτεχνία, Ρυθμός και Έκφραση

Στο περιθώριο των 50 λεπτών του εργαστηρίου και βασισμένη στο καινούριο βιβλίο του Ανθολογίου Λογοτεχνικών Κειμένων του Δημοτικού Σχολείου επικεντρώθηκα στα εξής τρία σημεία: Ι. Λόγος και ρυθμός - Ο ρυθμός του λόγου. ΙΙ. Η εκφραστική και ατμοσφαιρική επεξεργασία ενός κειμένου με τη βοήθεια μουσικών οργάνων και ΙΙΙ. Ανάπτυξη θεματικών ενοτήτων του μαθήματος της Μουσικής που προκαλούνται από λογοτεχνικό έργο. 

6) Σοφία Αγγελίδου
Μουσική, εικόνα και παιχνίδι

Το εργαστήριο με τίτλο «Μουσική, εικόνα και παιχνίδι» πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 25 Ιουνίου στο Κέντρο μουσικής του Δήμου Νεάπολης, στα πλαίσια της ημερίδας που συνδιοργάνωσε η Ε.Ε.Μ.Ε. και το Τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, με θέμα «Η διαθεματικότητα στη μουσική εκπαίδευση». Στο εργαστήριο παρουσιάστηκε μια πρόταση διδασκαλίας της Αρχαίας Ελληνικής Μουσικής που γεννήθηκε από την παράλληλη ενασχόληση μου με τη μουσική εικονογραφία και τη μουσική παιδαγωγική καθώς και από την πεποίθηση μου ότι η γνωριμία των μαθητών με την Αρχαία Ελληνική Μουσική μπορεί να γίνει μια ενδιαφέρουσα και διδακτική εμπειρία.

7) Νίκος Θεοδωρίδης & Χρήστος Ερκέκογλου
Διαθεματικές και δημιουργικές εφαρμογές για «Φίλους Μουζικάντηδες»

Η εισήγηση που ακολουθεί αποτελεί τη σύνοψη μιας πρότασης με το θεωρητικό υπόβαθρο/μεθοδολογία και την πρακτική της, η οποία παρουσιάζεται διεξοδικά στο σύγγραμμα με CD «Οι φίλοι μας οι Μουζικάντηδες» του Νίκου Θεοδωρίδη και του Κρουστόφωνου (2005). Θέμα της είναι το ανέβασμα μιας μουσικής παράστασης με παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας, με υποδείξεις για τη μέθοδο και πορεία της διαδικασίας που αρχίζει από την προετοιμασία και ολοκληρώνεται στην τελική παρουσίαση. Οι επιδιώξεις και οι στόχοι αντλούνται από τη διαθεματική προσέγγιση (σύνδεση λογοτεχνίας - μουσικής - κίνησης - θεάτρου - εικαστικών) και τη διαπολιτισμική μουσική εκπαίδευση (τραγούδια και χοροί του κόσμου). Υποψήφιοι αποδέκτες της πρότασης είναι οι εκπαιδευτικοί/εμψυχωτές και κάθε ενδιαφερόμενος για την οργάνωση μιας παράστασης βασισμένης στη μουσική, μέσα από δημιουργικές διαδικασίες.

8) Αθανασία Χατζηπαντελή, Όλγα Γεωργιάδου & Ελιζάνα Πολλάτου
Διαθεματική Δραστηριότητα: Ο κύκλος του νερού στη φύση*

Η δραστηριότητα περιγράφει πώς ο εκπαιδευτικός θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει ένα διαθεματικό μοντέλο διδασκαλίας και να δώσει στα παιδιά τη δυνατότητα να κατανοήσουν το θέμα της ανακύκλωσης του νερού στη φύση δημιουργώντας έναν θεατρικό αυτοσχεδιασμό και ενισχύοντας τη μεταξύ τους επικοινωνία. Μια όμορφη ιστορία δίνει τη δυνατότητα στα μικρά παιδιά να μάθουν, να ερμηνεύσουν διάφορους ρόλους και να τους παρουσιάσουν. 
* Η διαθεματική δραστηριότητα που ακολουθεί δεν αποτελεί μέρος των εργασιών της Ημερίδας στην οποία είναι αφιερωμένο το παρόν τεύχος της Μουσικής Εκπαίδευσης.

Όλα τα παλαιότερα τεύχη διατίθενται από την Ε.Ε.Μ.Ε. Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε μαζί μας στα τηλ. 6939560404 και 2310858658 ή στην φόρμα επικοινωνίας