Περιεχόμενα:

1) Πολύβιος Ανδρούτσος: Η χρήση της τεχνολογίας και ιδιαίτερα των πολυμέσων και του βίντεο στη μουσική εκπαίδευση. (σ.σ. 5-21)

2) Γεωργία Μαρκέα: Μαθαίνοντας πιάνο στα Ωδεία της Αθήνας. (σ.σ. 22-31)

3) Μαίη Κοκκίδου: ΕΡΕΥΝΑ: Προσέγγιση του θεσμού της ανάθεσης του μαθήματος της μουσικής σε δασκάλους μουσικής στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση - δεύτερο μέρος. (σ.σ. 32-51)

4) Vanda Lima Bellard Freire: Η Μουσική Εκτίμηση και η ανοικοδόμηση της γνώσης - δεύτερο μέρος. (σ.σ. 52-62)

Abstracts:

1) Πολύβιος Ανδρούτσος
Η χρήση της τεχνολογίας και ιδιαίτερα των πολυμέσων και του βίντεο στη μουσική εκπαίδευση

Στην εισαγωγή αυτού του άρθρου ανιχνεύεται και παρουσιάζεται καταρχήν ο ρόλος της τεχνολογίας στην κοινωνία γενικά αλλά και στην εκπαίδευση ειδικότερα. Στη συνέχεια εξετάζεται η χρήση της τεχνολογίας στη μουσική εκπαίδευση και ιδιαίτερα γίνεται αναφορά στα τεχνολογικά μέσα που μαθητές και καθηγητές έχουν σήμερα στη διάθεση τους. Το άρθρο επικεντρώνεται σε δυο είδη τέτοιων τεχνολογικών μέσων: α) τα πολυμέσα και β) τα εκπαιδευτικά βίντεο. Τα προγράμματα πολυμέσων χωρίστηκαν σε κατηγορίες ανάλογα με τη χρήση τους και με το τι προσφέρει το καθένα. Στη συνέχεια γίνεται μια ενδεικτική, συνοπτική παρουσίαση μερικών αντιπροσωπευτικών προγραμμάτων, τα οποία στηρίζονται στα πολυμέσα, από διάφορες κατηγορίες που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Επίσης γίνεται αναφορά και παρουσίαση του περιεχομένου των ελάχιστων τέτοιου είδους προγραμμάτων που υπάρχουν στην ελληνική γλώσσα. Ακολουθεί μια αναφορά στη χρησιμότητα και στην χρήση των εκπαιδευτικών βίντεο, παρουσιάζεται μια κατηγοριοποίηση τους και συνοπτικά μερικά από αυτά. Στο τελευταίο μέρος του άρθρου παρουσιάζονται προβλήματα που συναντά κανείς χρησιμοποιώντας τις νέες τεχνολογίες στη μουσική εκπαίδευση, γίνεται κριτική και παρουσιάζονται κάποιες προτάσεις που ενδεχομένως μπορούν να οδηγήσουν στην επίλυση κάποιων προβλημάτων. Επίσης παρουσιάζονται σχετικοί προβληματισμοί για την ελληνική πραγματικότητα. Τέλος, δίνονται κάποιοι ενδεικτικοί πληροφοριακοί πίνακες με: εταιρείες μουσικού λογισμικού και τις διευθύνσεις των ιστοσελίδων τους, άρθρα στο διαδίκτυο για εκπαιδευτικά βίντεο και κατάλογοι εκπαιδευτικών βίντεο και προγραμμάτων για την προσχολική, πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

2) Γεωργία Μαρκέα
Μαθαίνοντας πιάνο στα Ωδεία της Αθήνας

Αυτό το άρθρο επικεντρώνεται στην εκμάθηση του πιάνου στα ωδεία της Αθήνας και στους κοινωνικό-οικονομικούς παράγοντες που μπορεί να την επηρεάσουν. Η συγγραφέας, μετά από ποιοτική έρευνα σε έναν αριθμό από σημαντικούς Έλληνες καθηγητές και σολίστες του πιάνου, και τους μαθητές τους, σε διαδοχικά μαθήματα τους μέσα στο διάστημα περισσότερων από τρεις μήνες, κατέληξε στο ότι: το περιβάλλον στο οποίο διαδραματίζεται το μάθημα του πιάνου μπορεί να επηρεάσει την εκτέλεση στο πιάνο ενός μαθητή. Πιο συγκεκριμένα, μετά από παρατήρηση και βιντεοσκόπηση 200 ωρών διδασκαλίας επτά καθηγητών, η ερευνήτρια επέλεξε επτά αποτελέσματα από τον καθένα, πάνω στα οποία τους πήρε συνέντευξη. Ανάμεσα στα συμπεράσματα της έρευνας της, τα οποία ανέλυσε με τη θεωρία του Keith Swanwick (1983), ήταν ότι κάποιοι από τους παράγοντες που επηρεάζουν την εκμάθηση του πιάνου στα Αθηναϊκά Ωδεία, είναι: α) η οικονομική κατάσταση της οικογένειας του μαθητή, β) η διαφορετική πολική ανάμεσα στα ωδεία της Αθήνας, όσον αφορά το μισθό του καθηγητή και τα δίδακτρα του μαθητή, και γ) η δυσκολία του να μαθαίνει κανείς κλασσική μουσική σε ένα κοινωνικό πλαίσιο, όπου ιστορικά έχει επηρεαστεί από την Αναγέννηση και όπου το να είναι κανείς σολίστας του πιάνου δεν αποτελεί σίγουρο επάγγελμα.

3) Μαίη Κοκκίδου
ΕΡΕΥΝΑ: Προσέγγιση του θεσμού της ανάθεσης του μαθήματος της μουσικής σε δασκάλους μουσικής στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση - δεύτερο μέρος

Τα τελευταία χρόνια και συγκεκριμένα από τα μέσα της δεκαετίας του '80, έχει αρχίσει στην Ελλάδα, αργά και διστακτικά, ο διορισμός δασκάλων μουσικής στα Δημοτικά Σχολεία. Η αφετηρία για τους διορισμούς μουσικών στα σχολεία ήταν ο Νόμος 1566/1985, ο οποίος έδινε τη δυνατότητα της ανάθεσης των καλλιτεχνικών μαθημάτων, και μεταξύ αυτών και της μουσικής, σε άλλους εκπαιδευτικούς πέρα από τον δάσκαλο της τάξης. Η συγκεκριμένη έρευνα επιχειρήθηκε με σκοπό την αξιολόγηση του θεσμού της ανάληψης του μαθήματος της μουσικής στα Δημοτικά Σχολεία από ειδικούς δασκάλους μουσικής, μέσα από τη διερεύνηση των προσδοκιών και των στάσεων των άμεσα ενδιαφερομένων, δηλαδή των μουσικών - εκπαιδευτικών, αλλά και μέσα από την καταγραφή των συνθηκών που επικρατούν στις σχολικές μονάδες, αναφορικά με το μάθημα μουσικής. Η προοπτική αυτής της έρευνας είναι να προσφέρει ένα πρωτογενές υλικό, μέσα από την καταγραφή των υφισταμένων συνθηκών και τον εντοπισμό των δυσκολιών που υπάρχουν, που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί για την βελτίωση του θεσμού. 

4) Vanda Lima Bellard Freire
Η Μουσική Εκτίμηση και η ανοικοδόμηση της γνώσης - δεύτερο μέρος*
(μετάφραση: Καλλιόπη Κιγιτζή, επιμέλεια: Πολύβιος Ανδρούτσος)

Το παρόν άρθρο επικεντρώνεται στη Μουσική Εκτίμηση όπως εφαρμόστηκε σε διαφορετικές συνθήκες έρευνας: α) σε πανεπιστημιακό επίπεδο στο μάθημα της Ιστορίας της Μουσικής και β) σε παιδικές τάξεις αρχαρίων της μουσικής στο Escola de Musica da Universidade Federal του Rio de Janeiro. Στην εργασία αυτή επιχειρείται η προσέγγιση της μουσικής εκτίμησης ως μια δραστηριότητα που συνδυάζεται αποτελεσματικά με την κατασκευή της μουσικής γνώσης, διαμέσου μιας προσέγγισης της αρμονίας με τους όρους της κριτικής και κοινωνικής παιδαγωγικής. Η μουσική εκτίμηση χρησιμοποιήθηκε ως μια δραστηριότητα ακρόασης η οποία προσδίδει σημασία στο προσλαμβανόμενο ηχητικό υλικό, κάνοντας δυνατή την κατανόηση της φόρμας του. Αυτή η προσέγγιση βασίζεται στη μουσική φαινομενολογία. Η μουσική φόρμα θεωρείται ως η δομή της μουσικής όπως την αντιλαμβάνεται ο ακροατής. Τα αποτελέσματα επικυρώνουν τη μέθοδο και δείχνουν ότι οι ακροατές που συμμετείχαν κατάφεραν μια σαφή ανάπτυξη της μουσικής τους κατανόησης. 
* Το κείμενο αυτό συνθέτει και προσαρμόζει τρία δημοσιευμένα κείμενα της συγγραφέως: Freire 1994, 2000a και 2000b.
** Σημείωση της μεταφράστριας: Ο όρος Μουσική Εκτίμηση χρησιμοποιείται για να αποδώσει τον αγγλικό όρο «Music Appreciation» ο οποίος χρησιμοποιείται στον αγγλόφωνο επιστημονικό χώρο για να υποδηλώσει το αντίστοιχο μάθημα μουσικής. Το μάθημα αυτό έχει στόχο μέσα από τη μουσική ακρόαση τη γνωριμία των μαθητών με τα έργα διαφόρων συνθετών και εποχών, την κατανόηση μουσικών στοιχείων και εννοιών, την ανάπτυξη αισθητικών κριτηρίων, την αισθητική απόλαυση και την καλλιέργεια ευαίσθητων ακροατών μουσικής.

Όλα τα παλαιότερα τεύχη διατίθενται από την Ε.Ε.Μ.Ε. Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε μαζί μας στα τηλ. 6939560404 και 2310858658 ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.